Mạt chược, một trò chơi trí tuệ kinh điển, đã tồn tại hàng trăm năm trên khắp thế giới. Đơn giản nhưng tinh tế, trò này luôn thu hút sự quan tâm và yêu thích của nhiều người. Trong bài này, chúng ta sẽ tìm hiểu về cách chơi mạt chược và nhận được một số lời khuyên hữu ích để trở thành một người chơi thành thạo.
1. Mạt Chược Là Gì?
Mạt chược là trò chơi bài dân gian có nguồn gốc từ Trung Quốc. Còn được biết đến với tên tiếng Anh là Mahjong. Trong trò này, người chơi sử dụng bộ bài có thể được làm từ sừng, ngà hoặc nhựa và thường có 4 người chơi. Mục tiêu của trò chơi là áp dụng chiến thuật và kỹ năng suy luận để chiến thắng mỗi ván cờ, hay còn gọi là “ù”
2. Các loại quân bài Mạt chược
Bộ bài Mạt chược cơ bản bao gồm 4 loại quân và 1 khung, tổng cộng 160 quân bài. Cụ thể, bài Mạt chược được phân loại như sau:
2.1 Bộ Bài Nạc Bộ bài Nạc
Là một trong 4 loại quân bài cơ bản của Mạt chược. Bộ này bao gồm ba loại nhỏ: Sách, Vạn, Văn.
- Hàng Sách/Sọc: Gồm các quân bài màu xanh lam, có ký hiệu bằng sọc từ 1 đến 9. Mỗi quân bài trong hàng Sách có 4 con, tổng cộng 36 quân.
- Hàng Vạn: Các quân bài có chữ Vạn màu đỏ ở dưới và số Tàu từ “Nhất” tới “Cửu” ở trên. Tổng cộng 36 quân.
- Hàng Văn: Quân bài có hình tròn với số từ 1 đến 9. Cũng có 36 quân.
2.2 Bộ Tài Phao Bộ Tài
Phao còn được gọi là gió, bao gồm 7 loại, mỗi loại 4 quân, tổng cộng 28 quân.
- Đông, Nam, Tây, Bắc: Mỗi loại 4 quân.
- Trung, Phát, Bạch: Mỗi loại 4 quân.
2.3 Bộ Hoa
Bộ Hoa bao gồm 4 loại hoa: Mai, Lan, Cúc, Trúc, mỗi loại 1 quân.
2.4 Bộ Bốn Mùa
Bộ Bốn Mùa gồm các loại: Xuân, Hạ, Thu, Đông, mỗi loại 1 quân, và Tứ Hoàng (hoặc Vương) đánh số từ 1 đến 4 và có chữ Hoàng dưới.
2.5 Bộ Khung
Bộ Khung là những quân bài đại diện, gồm hai loại:
- Khung Xanh: Gồm 4 quân (Tổng, Thùng, Soọc, Màn), thay thế cho mọi quân bài, kể cả Hoa và các hàng bài khác.
- Khung Đỏ: Gồm 4 quân (Hoa, Hỷ, Nguyên, Hợp), thay thế cho Tài Phao, 4 Gió, Trung, Phát, Bạch, và các quân bài Nạc, Văn, Vạn.
Tổng cộng, bộ bài Mạt chược có 160 quân bài, gồm:
- 36 quân hàng Sách.
- 36 quân hàng Vạn.
- 36 quân hàng Văn.
- 16 quân Tài Phao.
- 12 quân Trung, Phát, Bạch.
- 4 quân Hoa.
- 4 quân Bốn Mùa.
- 8 quân Bộ Khung.
2.6 Điều kiện chiến thắng trò chơi
Mục tiêu của người chơi Mạt chược là thắng, tức là Ù. Để đạt điều này, người chơi cần sắp xếp quân cờ thành 4 Nhóm và 1 Đôi (tròn bài), mỗi người có trong tay 13 quân, tổng cộng 14 nếu Ù.
3. Cách Chơi Mạt Chược
3.1 Lựa chọn chỗ ngồi
Vị trí ngồi trong trò chơi Mạt chược có ảnh hưởng đến chiến thuật và thế trận. Quy trình lựa chọn chỗ ngồi thường diễn ra như sau:
Bước 1: Lấy bốn quân cờ Đông, Tây, Nam, Bắc ra và xếp chúng thành một chồng ngẫu nhiên. Bước 2: Sau đó, tung hai xí ngầu. Người có điểm số cao nhất sẽ được chọn quân cờ ở đầu chồng. Tiếp theo, người có điểm số thấp hơn sẽ lấy quân tiếp theo, và tiếp tục như vậy cho đến khi hết quân.
Bước 3: Người nào bốc được quân Đông, hay còn gọi là Cửa Đông, sẽ được ưu tiên chọn vị trí ngồi, hướng ngồi tùy ý. Người có quân Nam, gọi là Cửa Nam, sẽ ngồi bên phải của người có quân Đông. Người có quân Cửu Tây sẽ ngồi bên phải của người có quân Nam, và người có quân Bắc sẽ ngồi bên phải của người có quân Tây.
Phân phối bài Theo luật chơi Mạt chược, trước khi chia bài, các quân bài phải được úp xuống bàn và trộn. Sau đó, bài được xếp thành 2 hàng, mỗi hàng có 18 quân bài.
Người ngồi ở cửa Đông, hay “Nhà Cái”, sẽ tung 2 hoặc 3 viên xúc xắc để xác định số điểm chia bài. Với 160 quân bài, mỗi người được chia 40 quân, phải sắp xếp thành 20 đôi và đặt trước mặt.
3.2 Cách ăn ù
Trong Mạt chược, có nhiều dạng bài Ù khác nhau như:
- Ù muỗi: Không phán, nếu cả 4 phu đều có phình và phỗng.
- Ù phình: Khi có 4 phu cùng có phình, sẽ ù 1 phán, kể cả không có Đông.
- Ù tui tui: Khi cả 4 phu đều là phỗng, sẽ ù 3 phán.
- Mún cun: Khi có 14 quân đều thành 1 hàng sẽ ù 6 phán.
- Toàn chữ: Khi cả 14 quân đều là chữ sẽ ù 18 phán.
- Bất cầu nhần: Không ăn quân của đối thủ, tự ù lấy (1 phán).
- Ù xuyên: Chờ 1 quân/phu/mắt và bốc được sẽ tính thêm 1 phán.
- Ù khản khản: Không ăn quân bốc lên 4 phu toàn phỗng.
- Ù Thập Tam Thái Bảo: Đủ 13 quân nhất, cửu, tài phao sẽ ù 13 phán.
- Ù Đại Tam Nguyên: Khi có 3 phu là 3 phỗng có Trung Phát Bạch sẽ ù 9 phán.
- Ù Tiểu Tam Nguyên: Khi có 2 phu là 2 phỗng có Trung Phát Bạch, còn lại là một đôi Trung Phát Bạch sẽ ù 6 phán.
- Ù Đại Tứ Hí: Khi có 4 phu toàn phỗng Đông, Nam, Tây, Bắc sẽ ù 36 phán.
- Ù Tiểu Tứ Hí: Khi có 3 phu là phỗng của Đông, Nam, Tây, Bắc, quân bài còn lại là 1 đôi mắt sẽ ù 24 phán.
Cách tính điểm
Trong Mạt chược, phán là đơn vị tính điểm. Có các mức phán sau:
- 0 phán: Chiến thắng một ván Mạt chược một cách thông thường.
- 1 phán: Sở hữu bốn quân liên tiếp trong bộ bài, ù bằng cách tự bốc quân, có cặp Chiếu/Phỗng ở trên cùng một cửa, hoặc ngồi cùng người có bài Hoa trùng số.
- 2 phán: Bài ù có bốn quân Hoa cùng loại, ù bằng cách bốc quân cuối cùng, có cặp Chiếu/Phỗng ở trên cùng một cửa và gió.
- 3 phán: Bài ù sẽ được tạo thành từ ba phỗng gió và ba phỗng rồng, khi bạn sắp xếp ba quân cùng loại thành một hàng.
- 6 phán: Bài ù sẽ xuất hiện khi có bốn phỗng gió Tiểu tứ hỷ, bạn có thể sở hữu bốn quân phỗng hoặc bốc toàn bộ bài phỗng.
- 8 phán: Ù sẽ được công nhận nếu bài của bạn chứa bốn phỗng gió Đại tứ hỷ. Để ù, bạn cần sở hữu bốn quân phỗng và bốc các quân trên tay chỉ có gió hoặc rồng.
Các phong cách chơi Mạt chược
Mạt chược là một trò chơi nghiêm túc đòi hỏi sự tập trung, suy luận và chiến thuật. Có nhiều cách chơi khác nhau và số lượng quân cờ có thể thay đổi tùy theo quy định của từng nơi. Dưới đây là một số phong cách chơi Mạt chược phổ biến:
- Mạt chược Trung Quốc: Là một trong những phong cách phổ biến nhất, được chơi với bộ bài Trung Quốc gồm 136 quân bài. Điểm số được tính, và có nhiều dạng ù khác nhau như đã nêu trước đó.
- Mạt chược Nhật Bản: Tương tự như Mạt chược Trung Quốc, nhưng được chơi với bộ bài Nhật Bản. Tuy nhiên, cách tính điểm và các dạng ù có thể khác nhau so với Mạt chược Trung Quốc.
- Mạt chược đôi: Trong phong cách này, có hai đội chơi và mỗi đội chơi sẽ có một bộ quân cờ riêng. Cả hai đội có thể hợp tác hoặc đánh lẻ, và mục tiêu là giành chiến thắng cho đội của mình.
- Mạt chược đặc biệt: Đây là cách chơi với các quy tắc đặc biệt được thêm vào để tạo ra trò chơi mới lạ hơn. Ví dụ như mạt chược đặc biệt với quy tắc bốc đôi, bốc bài lớn trước, hoặc chơi theo đội.
Mạt chược là một trò chơi rất thú vị và được yêu thích trong cộng đồng trí tuệ. Để chơi tốt, người chơi cần nắm vững luật chơi, có khả năng phân tích và đánh giá, cũng như sự tinh thông trong việc đọc tâm đối thủ.
Hy vọng bài viết B52 Club đã cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan về cách chơi Mạt chược. Chúc bạn có những khoảnh khắc thú vị khi tham gia trò chơi này!
